NIK: Sieć szpitali nie poprawiła sytuacji finansowej placówek

Ten post dostępny jest także w języku: English

Działająca od października 2017 r. sieć szpitali nie wpłynęła pozytywnie na sytuację finansową większości szpitali. Nie poprawiła ona również dostępu pacjentów do świadczeń zdrowotnych, wynika z najnowszego raportu Najwyższej Izby Kontroli (NIK). Wnioski z kontroli NIK potwierdzają również wyniki badania PMR.

Sieć szpitali – założenia

Od października 2017 r. w Polsce działa podstawowy system zabezpieczenia szpitalnego tzw. sieci szpitali. Według danych MZ, w momencie tworzenia w sieci znalazły się 592 szpitale, podzielone według sześciu poziomów zabezpieczenia: szpitale I, II i III stopnia, szpitale ogólnopolskie, szpitale onkologiczne lub pulmonologiczne oraz szpitale pediatryczne. Powstanie sieci miało dwa główne cele.

Z jednej strony, dzięki sieci szpitali miało zmienić się podejście do pacjentów. Szpitale miały zapewniać pacjentom kompleksowe świadczenia zdrowotne, obejmujące skoordynowany cykl leczenia, a nie poszczególne procedury. Z drugiej strony, dzięki stabilności finansowania poprawić miała się sytuacja finansowa szpitali. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez NIK, obu tych postulatów nie udało się zrealizować.

NIK: Koszty szpitali rosną szybciej niż przychody

Elastyczne gospodarowanie pieniędzmi przez szpitale miało spowodować ich stopniowe wychodzenie z długów. Jak wynika jednak z badania przeprowadzonego przez NIK, proces zadłużania się badanych placówek, które już wcześniej miały problemy finansowe, w większości przypadków jeszcze przyśpieszył. Pogorszyła się również sytuacja finansowa pozostałych placówek. Wszystko z powodu rosnących kosztów działalności, m.in. ustawowych wzrostów wynagrodzeń lekarzy i pielęgniarek. Przychody kontrolowanych przez NIK szpitali wzrosły co prawda o 13% w ciągu trzech pierwszych kwartałów 2018 r., ale w tym czasie koszty działalności wzrosły o 17%.

Skumulowana strata netto badanych przez NIK szpitali wzrosła z 85 mln zł w ciągu trzech pierwszych kwartałów 2015 r do 156 mln zł w analogicznym okresie 2018 r. W tym czasie zysk netto wzrósł z 7 do 10 mln zł.

Badanie PMR: Najgorzej radzą sobie szpitale powiatowe

Wyniki z kontroli NIK są zbieżne z wynikami badania przeprowadzonego przez PMR w grudniu 2018 r. na potrzeby raportu „Rynek szpitali publicznych i niepublicznych w Polsce 2019”. Aż 60% szpitali publicznych oceniało w 2018 r. swoją sytuację finansową jako gorszą w porównaniu z rokiem ubiegłym. W analogicznym badaniu przeprowadzonym w marcu 2017 r. na pogorszenie sytuacji finansowej wskazywało 35% takich placówek.

Również w grupie szpitali niepublicznych zanotowaliśmy pogorszenie oceny sytuacji finansowej w porównaniu z sytuacją deklarowaną w marcu 2017 r. W poprzedniej edycji raportu 27% szpitali (prywatnych i operujących jako spółki SP lub JST) oceniało sytuację pozytywnie, natomiast w 2018 r. było to już tylko 18%.

Z badania wynika również, że różnice między szpitalami publicznymi pogłębiają się. Jednostki, które radzą sobie nie najlepiej osiągają coraz większą stratę, a zyskowne podmioty zwiększają dodatni wynik finansowy. W istocie w sektorze publicznym wiele zależy od lokalizacji i typu szpitala, np. małe szpitale powiatowe radzą sobie coraz gorzej ze zmianami.

Kontrola NIK objęła 29 placówek działających w ramach sieci szpitali, w tym 12 szpitali I stopnia, 12 szpitali II stopnia oraz 5 szpitali III stopnia.